گستردگی و پیشرفت علم و توسعه صنایع مختلف و نیز استفاده از مواد شیمیایی گوناگون انسان ها را در معرض عوامل مختلف حادثه ساز قرار داده و موجب شده که موضوع پیشگیری از حوادث محیط کار بیش از پیش اهمیت یابد. یکی از مکان هایی که احتمال بروز این حوادث به دلیل مواجهه با مواد شیمیایی متعدد و فرآورده های خونی و میان بافتی و عدم رعایت اصول ایمنی، بسیار بالاست، آزمایشگاه ها می باشد. اولین و مهم ترین موضوع در آزمایشگاه، رعایت اصول ایمنی و حفظ سلامت افراد است. باید متذکر شد که همه مواد شیمیایی سمی و مضر هستند و تنها مقدار مصرف آنها با هم متفاوت است. در هنگام انجان آزمایش بر روی مواد شیمیایی و بافتی ضمن توجه به این نکته باید از سایر خطرات احتمالی که امنیت و سلامتی را تهدید می کند نیز آگاهی داشت. در آزمایشگاه ها انواع عوامل بیماری زای بیولوژی با منشأ خونی یا مایعات بدن، و نیز خطراتی مانند مواد عفونی، رادیواکتیو مواد شیمیایی، جریان الکتریکی، وسایل مکانیکی، مواد آتش زا و... وجود دارند که در صورت عدم رعایت صحیح اصول ایمنی می تواند سلامت کارکنان آزمایشگاه را از راه های متعددی مانند ترشح و پاشیدن مواد، بلع و تنفس مواد، تماس مستقیم با مخاط و پوست، بریدگی در اثر وسایل تیز و برنده، ایجاد جراحت به دلیل فرورفتن سوزن دزر پوست، برداشت مایعات بوسیله پی پت با دهان و... تهدید کنند. در نتیجه اجرای برنامه ایمنی در آزمایشگاه از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
ایمنی در کار با مواد شیمیایی و سمی
بیشتر کارهایی که در آزمایشگاه صورت می گیرد با مواد شیمیایی خیلی خطرناک ارتباط دارد که در اثر تماس غیر اصولی ممکن است به سرعت یا تدریجی باعث مسمومیت شوند.(حاد و مزمن). مسمومیت ناشی از مواد شیمیایی ممکن است به علت خورده شدن مواد و یا از طریق زخم یا جذب توسط پوست صورت گیرد. افرادی که وضعیت پوست آنها عادی نیست یا دچار ناراحتی های تنفسی یا آلرژی خاص هستند باید بیشتر دقت کنند. چنین افرادی باید در هنگام کار حتما از دستکش استفاده کنند و زیر هود کار کنند.
وضعیت عمومی آزمایشگاه جهت کارکردن با مواد شیمیایی سمی
اولین نکته مهم و قابل ذکر این است که هوای آزمایشگاه به هیچ وجه نباید آلوده باشد. استشمام هرگونه بو در آزمایشگاه نشان دهنده آلودگی است، حتی اگر این بو مربوط به مواد سمی هم نباشد، باز نشان دهنده عدم ایمنی آزمایشگاه است.
کار با مواد تبخیرشونده خیلی سمی حتما باید زیر هود انجام پذیرد که قدرت تخلیه هوای آن زیاد است و باید متذکر شد که مواد خیلی سمی را نباید در محیط های عمومی تخلیه نمود مگر اینکه قبلا اثر سمی بودن آنها را کم کرده باشیم. در جایی که امکان پخش گازهای سمی وجود دارد باید ماسک های مناسب در دسترس باشند.
وقتی که مواد سمی به صورت پودر استفاده می شوند، از دستکش و ماسک ضد گرد وخاک حتما استفاده شود. یکی از راهکارهای پیشنهادی بسیار مناسب که امروزه کاربرد وسیعی پیدا کرده است، انجام عملیات آزمایشگاهی در جعبه دستکش دار است.
راهکارهای کنترل بیشتر ایمنی آزمایشگاه:
در اکثر موارد حوادث رخ داده در آزمایشگاه ها به دلیل خطاهای انسانی ست و جهت کارکردن در شرایط ایمن باید برخی نکات را رعایت کرد؛ مانند:
این ترم اصول ایمنی داریم امیدوارم این درس دیگه اسون باشه