دکتر محسن حسین خانی در گفت وگو با ایسنا، گفت: بیماریهای قلبی به
بیماریهای مربوط به نارسایی قلب، بیماریهای ناشی از دریچههای قلب، سلولهای
عضله قلب و بیماریهای ناشی از عروق کرونر قلب طبقهبندی میشوند.
به گفته وی، بروز بیماریهای ناشی از عضله قلب در مردان بیشتر از زنان است و
درصد بیماریهای قلبی وابسته به عروق کرونر و گردش خون در هر دو جنس تقریبا
یکسان است. بیماریهای قلبی به ویژه بیماری ناشی از عضله قلب در زنان
باردار علت شناخته شدهای ندارد اما گروهی از عوامل مانند عفونتهای HIV،
مصرف دخانیات، مشروبات الکلی، استرس و … در این زمینه موثرند.
این فلوشیپ قلب و عروق ادامه داد: از آنجا که بارداری یک نوع استرس است،
ممکن است استرس یکی از عوامل ایجاد بیماریهای قلبی ناشی از عضله قلب در
زنان باردار باشد. بیماریهای سیستم ایمنی نیز از دیگر علتهای ایجاد این
بیماری در زنان باردار است.
وی در ادامه افزود: ممکن است از رحم زنان بارداری که به بیماری قلبی
دچار میشوند، پروتئینهایی ترشح و وارد سیستم گردش خون و در نهایت قلب
شوند. در نتیجه سلولهای قلبی نسبت به این پروتئینها واکنش نشان داده و
آنتی بادی ترشح میکنند که ممکن است نتواند پروتئینها را از بین ببرد،
بنابراین سلولها دچار نارسایی شده در نتیجه عضله قلب مادر به نارسایی مبتلا
میشود.
دکتر حسین خانی بروز نارسایی قلب در زنان باردار با نژاد سیاه را بیشتر
دانست و گفت: علت این امر هنوز مشخص نشده است، البته تعداد مادران بارداری
که به این عارضه مبتلا میشوند، بسیار کم است و از هر ۴ میلیون زن باردار،
حدود ۱۲۵ زن به این بیماری مبتلا میشوند.
وی ادامه داد: سوالی که مطرح است این است که چرا بیماری عضله قلب در
زنان باردار کم است. یکی از ایدهها در این زمینه این بود که شاید رابطهای
میان مادر و جنین در این باره وجود دارد.
این پژوهشگر ایرانی با اشاره به بررسیهای آزمایشگاهی انجام شده بر روی
موشهای آزمایشگاهی افزود: بر این اساس نوعی موش تراریخته که تمام بدن آن
سبزرنگ بود با موش مادهای که ساده بود و تراریخته نبود، جفت گیری شد که در
حالت عادی نصف این نوزادان باید تراریخته و نصف دیگر عادی باشند.
وی در ادامه افزود: ۱۲ روز پس از جفتگیری انجام شده، با استفاده از روشهای آزمایشگاهی در قلب موش مادر، سکته قلبی ایجاد شد و چهار روز پس از ایجاد سکته، قلب موش مورد نظر مورد بررسیهای آزمایشگاهی قرار گرفت. با برشهای انجام شده، سلولهایی در قلب مادر مشاهده شد که از طرف جنین تراریخته بود. بنابراین باید میان جنین، مادر و سلولهای جفت که با حرکت در گردش خون به سمت ناحیه صدمه دیده در قلب رفتهاند، رابطه وجود داشته باشد.
دکتر حسین خانی اظهار کرد: این سلولهای جنینی – مادری پس از استخراج از خون مادر آنالیز شدند. با بررسیهای صورت گرفته مشخص شد که این سلولها خاصیت سلولهای بنیادی را دارند و از قابلیت تمایز به سلولهای قلبی که عملکرد قلب را دارند، برخوردارند.
وی گفت: با بررسیهای انجام شده، متوجه شدیم که ۱۲ تا ۱۸ روز زمان لازم است تا قلب مادر به علت بازسازی حالت سکته توسط سلولهای جنینی به حالت عادی بازگردند.
دکتر حسین خانی تاکید کرد که این بررسی برای اولین بار در دنیا انجام شده و برای چاپ در مجله نیچر ارسال شده است.
وی با اشاره به اقدامات درمانی که برای زنان باردار مبتلا به بیماریهای قلبی انجام میشود، ادامه داد: این اقدامات درمانی اغلب بستری و دارو درمانی است، البته داروهایی که به جنین صدمه نزند. در نهایت ممکن است استراحت مطلق برای مادر مربوطه تجویز شود؛ چرا که طبیعت طوری است که بدن مادر را مقاوم میکند و بعد از مدتی استراحت، بیماری افت میکند.
وی خاطرنشان کرد: اثرات مطلوب سلولهای جنینی بعد از زایمان هم باقی میماند و بازسازی قلب را سبب میشوند.
دکتر حسین خانی گفت: معمولا به زنان مبتلا به بیماریهای قلبی توصیه میشود که از بارداری خودداری کنند اما بر اساس این تحقیق میتوان به جرات گفت که این زنان نه تنها میتوانند باردار شوند بلکه امکان خلاصی آنها از این بیماری به دنبال بارداری وجود دارد.
وی در پایان، عدم مصرف دخانیات و مشروبات الکلی، پرهیز از استرس و استفاده از رژیم غذایی مناسب و دارای فیبر زیاد را از عوامل موثر در جلوگیری از بروز بیماریهای قلبی در حین بارداری عنوان کرد.